De eikenprocessierups komt steeds vaker voor in Nederland en kan voor enorme overlast zorgen. Door de brandharen van deze rupsen krijg je vreselijke jeuk en vervelende huiduitslag. Daarnaast zijn irritaties en zelfs ontstekingen aan de ogen en luchtwegen van het slachtoffer een groot risico.
Afspraak maken
Er bestaan best veel beestjes die zelf niet veilig (of helemaal niet) te bestrijden zijn!
| Waarom zou je kiezen voor ons? | Onze bestrijder | Jijzelf |
| Zeer ervaren plaagdierbeheerser | ||
| Gediplomeerd bestrijdingstechnicus | ||
| Verzekerd tegen gevolgschade | ||
| Beste bestrijdingsmiddel en/of methode | ||
| De (milieu)vriendelijkste oplossing | ||
| Maak een afspraak | Wij bellen jou |
Ooit eerder gehoord van een processierups, ofwel eikenprocessierups? Dit beestje werd voorheen niet veel besproken, maar wordt nu steeds meer gezien als belangrijk gespreksonderwerp als het gaat over plaaginsecten.
De eikenprocessierups is de rups van een eikenprocessievlinder of eikenprocessierupsvlinder (Thaumetopoea Processionea). Je struikelt bijna over de namen, maar in feite gaat het om één en hetzelfde beestje. Een rups dat zich tot nachtvlinder ontpopt. Deze nachtvlinder legt haar eitjes in boomtoppen. Na het uitkomen van de eitjes doorlopen de rupsen een aantal vervellingen en daarna komen ze in groepen samen in grote nesten op de stam van de boom.
De naam zegt het al, de processierupsen bewegen zich massaal voort (in processie) over bladeren en over boomstammen. De rupsen verplaatsen zich ‘s nachts om voedsel te zoeken en kruipen dan net als een optocht achter elkaar aan, vaak in meerdere rijen naast elkaar. Deze voedseltocht ziet er best spectaculair uit, maar vergeet niet dat deze beesten voor heel veel overlast kunnen zorgen.
De eikenprocessierupsen eten de bladeren van de eikenbomen waar ze in leven. Nederland heeft verschillende soorten eikenbomen, wel heeft de processierups min of meer een voorkeur voor de zomereik (Quercus Robur). Bij gebrek aan voedsel van eikenbomen, zijn de bladeren van andere boomsoorten ook goed genoeg voor deze rups. De processierups staat bij een aantal natuurlijke vijanden op het menu. Dit zijn onder andere de koolmees, sluipwesp en sluipvliegen. Deze beesten trekken zich niets aan van de angstaanjagende haren en voeden zich met deze rups. Dit is alleen niet voldoende om van de overlast af te komen. Bestrijding is dus nog steeds noodzakelijk.
De levenscyclus van de processierups begint in het voorjaar. De eitjes van de vrouwtjes vlinders komen dan uit, tegelijk met de bladeren van de eikenboom. De nieuwe rupsen kunnen dan ook gelijk beginnen aan het verorberen van deze bladeren. De processierups leeft ongeveer 2 maanden voordat de verpopping naar een vlinder gaat plaatsvinden. Eenmaal een vlinder? Dan gaat de tijd tikken, want een processievlinder leeft namelijk maar een paar dagen tot een week. Precies genoeg tijd om te paren en weer eitjes te leggen voor het volgende seizoen.
Ja! Processierupsen zijn niet alleen gevaarlijk voor mens en dier, maar vreten ook alle eikenbomen kaal. Om grote overlast van deze beesten te voorkomen kan je het beste de ongediertebestrijding inschakelen wanneer je deze rups in je buurt hebt gesignaleerd.
De processierupsen zijn vrij makkelijk te herkennen. De rupsen zijn oranjeachtig wanneer ze net uit het eitje zijn gekomen, maar veranderen snel van kleur. Volwassen processierupsen hebben een grijsgrauwe kleur met lichtgekleurde zijden. Je ziet eigenlijk een zwarte fluweelachtige lijn over de lengte van de rups. Ze zijn versierd met veel lange grijze haren die recht overeind op roodachtige wratten staan ingepland. De kop is zwartachtig bruin. Het beestje is ongeveer 3,5 centimeter lang en zijn haren ongeveer 3 millimeter.
Als je aan een vlinder denkt, dan zal je een sierlijk en mooi gekleurd beestje voor ogen hebben. Helaas, de eikenprocessierupsvlinder (ofwel; eikenprocessievlinder of processievlinder) is niet de knapste thuis. Het is eigenlijk een grijze mot met een dik lichaam en een behaard uiterlijk. De voorvleugellengte ligt tussen de 14 en de 17 millimeter. Op deze voorvleugels kan je enkele zwartachtige naar binnen toe versmallende dwarslijnen zien. Als je goed kijkt zie je ook een kleine onduidelijk middenstip in de vorm van een komma.
Eikenprocessierupsen hebben ontzettend veel haren op hun rug. De lange grijze haren die recht overeind staan, maar ook hele kleine zwarte haren die als een soort borstel op hun rug zitten. Een enkele rups heeft wel 700.000 brandharen, een enorme hoeveelheid voor zo’n klein beestje. Voor de mens zijn deze haren niet allemaal zichtbaar. Een haar is pijlvormig, bevat weerhaakjes en zijn 3 millimeter lang.
De kleine zwarte haren van de eikenprocessierups zijn de brandharen en ook de boosdoeners, niet de lange witte opvallende haren wat velen denken. Ze zien er dan wel angstaanjagend uit, maar deze witte haren zijn onschadelijk.
Om zich te beschermen tegen vijanden schieten de processierupsen zijn brandharen simpelweg van zich af. Door de wind worden deze haren gemakkelijk verspreid en kunnen dan tot wel honderd meter rondom het nest tot overlast zorgen. Deze rondzwevende brandharen dringen bij mensen in de huid, ogen en luchtwegen. Hierdoor kan je enorme jeuk, geïrriteerde ogen of een benauwd gevoel krijgen. Voor sommige mensen kan dit zelfs voor ernstige gezondheidsproblemen zorgen.
Om overlast en irritatie van de eikenprocessierups te voorkomen, kan je deze rups het beste bestrijden. Heb je een eikenboom met deze inwoners in je tuin? Schakel dan direct een ongediertebestrijder in bij jou in de buurt.
De processierups behoort tot de familie tandvlinders (Notodontidae). Een enorme familie met wel 3800 verschillende soorten, waarvan er 32 in Nederland zijn waargenomen. De vlinders hebben allemaal een dik lichaam, behaard uiterlijk en onopvallende kleuren zoals grijs en bruin. Door deze tinten en hun warrige vleugelpatroon vormen de vlinders één geheel met de ondergrond van schors of bladeren.
Kleine hermelijn vlinder
Esdoorntandvlinder
Roestbruine wapendrager
Snuitvlinder
De meest gevreesde processierups in Nederland is de eikenprocessierups. Je hoort er steeds meer over en misschien heeft deze vervelende kruiper jou ook al te pakken gehad. Deze beestjes leven in eikenbomen en wordt voornamelijk gesignaleerd in zomereiken langs lanen in steden en dorpen, in tuinen, tussen beplanting rondom campings en in bosrijke omgevingen. De eikenprocessierups is de rups van de eikenprocessievlinder.
De dennenprocessierups leeft in dennenbomen en komt op dit moment voor in Zuid en midden Europa. Door de verandering van het klimaat is de kans erg groot dat deze rups nu ook naar Nederland komt. Door onze zachte winters kunnen deze beestjes beter overleven. Laten we toch hopen dat ze wegblijven (als ze er al niet zijn), want de dennenprocessierups heeft namelijk nog veel meer brandharen dan de eikenprocessierups. Nog meer gevaar dus!
| Processierups | Hoeveelheid brandharen | Leefgebied | Processie |
|---|---|---|---|
| Eikenprocessierups | +- 700.000 per rups | Eikenbomen | Meerdere rupsen breed |
| Dennenprocessierups | +- 1 miljoen per rups | Dennenbomen | Slechts 1 rups breed |
Eikenprocessierupsen
Dennenprocessierupsen
Een nest van de eikenprocessierups bestaat uit een dicht spinsel van draden, vervellingshuidjes, brandharen en uitwerpselen. Zo’n nest ziet er best griezelig uit, het lijkt namelijk wel een beetje op een enorme spinnenweb. De processierups leeft in deze gesponnen nesten en bevinden zich meestal aan de zonnige kant van de boomstammen, echte zonaanbidders dus. In dichte bossen zal je dan ook minder processierupsen tegenkomen.
Overdag zitten de processierupsen in hun nesten en ‘s avonds gaan ze met z’n alle op pad voor voedsel.
Eikenprocessierupsen maken (net als de dennenprocessierups) tegenwoordig ook bodemnesten, ofwel grondnesten. Grondnesten zijn moeilijker te vinden dan een nest aan een boomstam en maakt het daarom extra gevaarlijk wanneer je bijvoorbeeld wilt gaan grasmaaien of tuinieren.
De bestrijding van grondnesten heeft een andere aanpak dan wanneer een nest aan de boomstam zit. In beide gevallen is bestrijding belangrijk en noodzakelijk om overlast te voorkomen. Een ongediertebestrijder weet precies welke methoden en veiligheidsmaatregelen hij moet toepassen voor het bestrijden van de processierups.
In de maanden mei, juni en juli kan je de processierupsen op de eiken -en dennenbomen tegenkomen.
In de maand april komen de eitjes van de vrouwtjes processierupsvlinders uit. Deze eitjes komen gespreid uit om zo eventuele extreme weersomstandigheden te overleven. Hele slimme beestjes dus.
Na het uitkomen van de eitjes doorlopen de processierupsen een aantal vervellingen. Pas na de derde vervelling krijgen de rupsen de gevaarlijke en giftige brandharen. In de maanden mei en juni is de plaag van de gevaarlijke processierupsen het grootst, want in juli beginnen de rupsen zich langzaam tot processievlinders te verpoppen.
De processievlinders die uitgekomen zijn hebben maar een aantal dagen te leven. Ze zullen snel een maatje moeten vinden om te paren, zodat ze hun eitjes kunnen leggen voor het volgende processierupsen seizoen. In augustus en september leggen deze vlinders de eitjes in pakketten van 20 tot 50 stuks in de boomtoppen.
| Ontwikkeling | Overlast | |
|---|---|---|
| September tot april | ei | weinig |
| Half april tot half mei | jonge processierups | beperkt |
| Half mei tot eind juni | volwassen processierups | veel |
| Half juni tot eind augustus | pop | veel (door de brandharen in de lege nesten) |
| Augustus tot eind september | processievlinder | veel (door de brandharen in de lege nesten) |
De beste tijd voor de bestrijding van de processierups is in de maanden april en mei, voordat de rupsen volwassen zijn. De hoeveelheid brandharen zijn dan nog beperkt. Vind hier een ongediertebestrijder bij jou in de buurt.
Om maar gelijk met de deur in huis te vallen, ja! Een processierups bevat duizenden minuscule brandharen die hij letterlijk kan afschieten. Deze brandharen verspreiden zich door de wind en veroorzaken grote overlast in een grote straal rondom de plaag.
De brandharen van de eikenprocessierups dringen bij mensen in de huid, ogen en luchtwegen en leiden tot serieuze klachten. Van irritante jeuk tot huidirritatie, misselijkheid en algehele malaise of zelfs ontstekingen. De klachten en symptomen verschillen per persoon. De brandharen zorgen ervoor dat het menselijk lichaam direct reageert, omdat deze een eiwit (thaumetopoiene) afgeven wat de aanmaak van histamine stimuleert. Als je astma hebt, zal je extra voorzichtig moeten zijn om ernstige reacties te voorkomen. Mensen met astma zijn namelijk overgevoelig voor histamine. Wanneer je klachten van deze akelige rups negeert kunnen ontstekingen het resultaat zijn.
Dieren lopen ook gevaar door de processierups. Veel klachten die de mensen krijgen van deze rups gelden ook voor dieren, maar in sommige gevallen kan de irritatie dodelijk zijn voor een dier. Vooral honden lopen gevaar, omdat ze graag overal aan ruiken en door beplantingen banjeren. Maar ook voor katten, paarden en zelfs koeien zijn de processierupsen een gevaar.
Rupsen met haren zien er best eng uit, maar lang niet alle harige rupsen zijn gevaarlijk. In feite zijn er maar drie harige rupsen waarvan de haren gevaarlijk zijn en waar je dus voor moet uitkijken:
De eikenprocessierups en de bastaardsatijnvlinder zijn de twee die voor grote overlast kunnen zorgen, doordat deze soorten in groepen leven. Door de grote aantallen is de kans groter dat je met de brandharen in contact komt. De rupsen van de donsvlinder leven solitair. De haren van deze rupsen hebben ook een irriterende werking, maar de kans is heel klein dat je met die haren in contact komt.
Ooit wel eens door de brandnetels gelopen? De irritatie van de brandharen van de eikenprocessierups is enigszins vergelijkbaar, alleen duurt deze veel langer. Je kunt wel 2 weken zoet zijn met deze jeuk en huidirritatie. Ook bouw je geen resistentie op tegen de jeuk en is een volgende keer zelfs nog heftiger. Brandharen die jaren oud zijn kunnen ook nog jeuk veroorzaken. Allemaal goede redenen dus om de eikenprocessierups te bestrijden.
De processierups is erg gevaarlijk voor honden. De brandharen kunnen namelijk tot nare verschijnselen leiden en zijn soms zelfs dodelijk bij een allergische reactie.
De lijst met symptomen die bij honden kunnen optreden is helaas erg lang. De symptomen die bij honden kunnen voorkomen zijn:
Een hele waslijst aan symptomen die honden kunnen krijgen van de brandharen van de processierups. Kortom, houd je huisdieren uit de buurt van besmette bomen en voorkom dat je hond gaat ruiken aan spinsels die in de bermen zijn gevallen.
Heeft je hond aan de spinsels van de processierups gesnuffeld? Of is je hond rond een besmette boom door de struiken gelopen? Houd je viervoeter dan goed in de gaten of er andere gedragingen zijn of symptomen van de brandharen die processierups kan veroorzaken. Dit kan acuut tot binnen enkele uren na contact optreden bij honden. Spoel dan als eerste de bek goed uit met lauw water om zo de brandharen te verwijderen. Neem contact op met een dierenkliniek om de symptomen te overleggen. Het is mogelijk dat je hond een injectie tegen allergie nodig heeft.
Jeuk is verschrikkelijk! De jeuk die je krijgt van brandharen van de eikenprocessierups is ook heel intens. Je wilt niets liever dan alleen maar krabben en het kan zelfs je dagelijks leven gaan beïnvloeden. Heb je wel eens door de brandnetels gelopen? Deze irritatie en jeuk is vergelijkbaar met de jeuk van de processierups. Als je pech hebt krijg je er ook allerlei bultjes en huiduitslag bij. Echt geen pretje dus. Het goede nieuws is dat de jeuk na ongeveer twee weken vanzelf weer verdwijnt. Vergeet in de tussentijd niet je huid goed schoon te houden en eventueel te smeren met crèmes waar Aloë Vera in zit. Dit verkoelt de huid en neemt veel jeuk weg.
Last van jeuk en huidirritatie? Je kunt klachten krijgen van de processierups zonder in contact te zijn geweest met het beestje zelf. Het kan zelfs zo zijn dat je niet eens weet dat er een nest van eikenprocessierupsen bij jou in de buurt is. De brandharen van deze beestjes zweven namelijk in de lucht of hangen in de planten of lang gras waar jij doorheen bent gelopen. Deze haartjes kan je met het blote oog niet zien.
Wanneer je contact hebt gehad met brandharen van de processierups, kun je last hebben van de volgende symptomen:
Herken je deze symptomen? Neem dan direct contact op met je huisarts. Wanneer je vaker in contact komt met brandharen van de processierups kan er een allergie ontstaan. Door middel van onderzoek kan dit uitgesloten worden.
Zweven er giftige brandharen van processierupsen bij jou in de buurt? Er zijn een aantal dingen die je kunt doen om te voorkomen dat je in contact komt met de brandharen van deze gemene beesten. Voorkomen is tenslotte altijd beter dan genezen.
Het voorkomen van een tweede contact met de brandharen van de processierups is zeer belangrijk. Bij elke nieuwe aanraking van deze haren, kunnen de reacties heviger worden. Bij zeer ernstige klachten kan je het beste direct naar een huisarts gaan.
Niks is vervelender dan intense jeuk. Door de irritatie van de brandharen van de eikenprocessierups wil je ook niets liever dan alleen maar krabben en ervoor zorgen dat de jeuk verdwijnt. Om te voorkomen dat je je hele huid kapot maakt, kan je verschillende middeltjes proberen om de jeuk te stoppen.
Plakband kan de kleine brandhaartjes van de processierups op je huid te verwijderen. Deze methode is vrij simpel. Plak de plakband op de huid waar de jeuk is en trek het dan weer los. De haartjes zullen dan meekomen met het plakband.
De pluisjesrol (of kledingroller) heeft dezelfde werking als het plakband. Je trekt hiermee de brandharen van je huid af.
Misschien heb je het al wel in huis, After Sun. Deze crème is niet alleen verkoelend voor de huid na een dag zon, maar ook na contact met de processierups. Crèmes met Aloë Vera, menthol of calendula erin werken ook goed tegen de jeuk. Smeer jezelf goed in met deze crème, nadat je met plakband of de pluisjesrol de brandhaartjes van de huid hebt verwijderd.
De processierups is goed te bestrijden, maar dit is wel een intensieve klus die goed uitgevoerd moet worden.
De processierups kun je eenvoudig zelf bestrijden met Catefix. Catefix is een volledig biologisch afbreekbaar fixeermiddel die uitsluitend uit natuurlijke, plantaardige en hernieuwbare grondstoffen bestaat. Het fixeermiddel dien je met een lage drukspuit over het gehele nest te spuiten. Na droging, vormt Catefix een hard kapsel om het nest, waardoor de rupsen en brandharen het nest niet meer kunnen verlaten. Doordat Catefix biologisch afbreekbaar is, hoeft het behandelde nest niet verwijderd te worden. Micro-organismen en insecten nestelen zich in het nest en vogels zien het nest dan als voedsel.
Het blijft belangrijk dat je jezelf beschermt tegen de brandharen. Voordat je aan de slag gaat met het zelf bestrijden van de processierups, dien je een compleet bedekkend overall, handschoenen, mond- en oogbescherming aan te trekken. Processierupsen schieten namelijk hun brandharen af wanneer er gevaar dreigt.
De ongediertebestrijders van de gemeente zijn in de zomermaanden ontzettend druk met het bestrijden van de processierups. Ze kunnen alleen niet alle nesten verwijderen en focussen zich dan ook alleen op plekken waar veel mensen komen, zoals scholen. Voor eikenprocessierupsen op je eigen terrein komt de gemeente niet. Je zult dan zelf een ongediertebestrijder moeten inschakelen.
Onze bestrijders hebben de beschikking over Catefix, maar gebruiken ook speciale stofzuigers voor de bestrijding van de processierups. Met deze stofzuiger zuigen zij de rupsen op, deze worden meteen opgeslagen in een grote tank. Achteraf worden de rupsen in een afgezonderde oven verbrand. Een professionele bestrijder is op de hoogte van de laatste methoden om deze rupsen te verwijderen en dragen hiervoor beschermende kleding. Schakel een ongediertebestrijder in bij jou in de buurt voor de bestrijding van de eikenprocessierups.
Nee het gaat hier om hetzelfde beestje. Een harige rups die giftige brandharen afschiet waar je jeuk en huidirritatie door krijgt. De naam eikenprocessierups geeft al aan dat deze rups voornamelijk in eikenbomen leeft. Vooral de zomereik is target van dit insect.
De eikenprocessierups plaagt ons in de zomermaanden, net wanneer wij lekker aan het genieten zijn van het mooie weer. In de maanden juli en augustus zweven de meeste brandharen van deze beestjes in de lucht en loop je de meeste kans op jeuk en huiduitslag door aanraking van deze haartjes.
De processierups zit helemaal vol met lange grijze haren, toch zijn dit niet de brandharen waar wij voor moeten oppassen. Wanneer je een processierups van dichtbij zou bekijken zie je dat deze rups ook nog hele kleine zwarte haartjes op zijn rug heeft. Dit lijken net kleine borsteltjes. Dit zijn de boosdoeners en niet de lange haren die je goed ziet.
Processierupsen eten de bladeren van de eikenbomen waar ze in leven. Daarmee is deze rups niet alleen schadelijk voor de mens, maar de bomen hebben ook zeker te leiden onder deze beestjes. Vooral zomereiken kunnen helemaal kaal gegeten worden door de processierupsen.
Processierupsen kun je zelf bestrijden met het natuurlijke fixeermiddel, Catefix. Dit fixeermiddel is eenvoudig en veilig in gebruik. Het blijft belangrijk dat je jezelf beschermt tegen de brandharen, trek daarom beschermende kleding aan. Hangt het nest te hoog, of wil je toch een professional het nest laten bestrijden? Neem dan contact op met een bestrijder bij jou in de buurt. Al onze bestrijders hebben de beschikking over Catefix.
Wanneer je zelf bestrijdt gaat dit lang niet zoals een vakkundige bestrijder dit doet. Je bespaart jezelf misschien wat geld, maar neemt daardoor meer risico.
Laat processierups bestrijdenProcessierups zijn bijna niet actief op dit moment in Nederland.
Processierups zijn schadelijk voor de gezondheid.
De kans is zeer klein dat processierups schade aan kunnen brengen.
Processierups kunnen zich niet zo snel vermenigvuldigen.
Voordat je ophangt...
Onze bestrijders werken veelal alleen, hierdoor hebben zij meestal geen klantenservice. Soms kan het wat langer duren voordat zij opnemen. Wees geduldig en spreek desnoods een voicemail in of laat je terugbellen.
Géén haast? Wij bellen jou!
