Ratten

Ratten herkennen is niet gemakkelijk. Ze zijn razendsnel en kunnen soms op muizen lijken. Het is wel belangrijk te weten welk soort knaagdier jou lastig valt om de juiste bestrijding in te kunnen zetten. Hoe ziet een rat er nu precies uit en om welke soort rat gaat het? Om uit te sluiten dat je geen last hebt van muizen, kan je kijken naar het formaat van het knaagdier. Zodra het beestje 15 centimeter of groter is, dan is de kans zeer groot dat het gaat om een rat. Een muis wordt meestal niet groter dan ongeveer 10 centimeter.

Herken de bruine rat

De bruine rat heeft een grijsbruine kleur. De vacht op de buik is lichter van kleur en de borst heeft soms een witte vlek. Het lichaam van de bruine rat heeft een lengte van 20 tot 30 centimeter, zonder de staart meegerekend. De staart is altijd korter dan het lichaam en is ongeveer 15 tot 25 centimeter lang. Een opvallend kenmerk van de staart van de bruine rat is dat deze bijna kaal is en ongeveer 180 ringen bevat. Het knaagdier heeft kleine oortjes en een vrij korte snuit.

Uiterlijk van de zwarte rat

Ondanks de naam is de zwarte rat niet altijd zwart, heel verwarrend. De kleur kan variëren van zwart tot lichtbruin. De zwarte rat is iets kleiner dan de bruine rat, ongeveer 15 tot 25 centimeter lang. Deze afmeting is zonder de staart meegerekend. De staart op zichzelf is ongeveer 10 tot 25 centimeter lang (vaak even lang als het lichaam) en telt ongeveer 240 ringen. De oren en ogen van de zwarte rat zijn iets groter dan die van de bruine rat.

Bruine rat

Zwarte rat

De meest voorkomende soorten ratten in Nederland zijn de bruine rat (Rattus Norvegicus) en de zwarte rat (Rattus rattus). Bruine ratten zien we in Nederland het vaakst en kunnen niet samenleven met zwarte ratten. Een bruine rat zal een zwarte rat dood maken als deze in de buurt komt. Andere soorten ratten die in Nederland voorkomen zijn de Woelrat, ook wel waterrat genoemd, en de Muskusrat. Deze ratten zitten beide graag in de buurt van water en kunnen schade aan oevers en dijken veroorzaken.

Ratten leven overal in de wereld. Er bestaan ongeveer 70 verschillende soorten ratten. De knaagdieren kunnen verschillen van formaat, kleur vacht en hebben zelfs veelkleurige ogen. Ook de staart kan bij elk soort verschillen van vorm.

Bruine rat

Zwarte rat

Woelrat

Muskusrat

Ratten wil je liever niet tegenkomen. Deze schattig uitziende maar snelle en onhygiënische beesten staan bij veel mensen dan ook hoog in de lijst van angstaanjagende ongedierte. Heb je toch de pech dat er ratten bij jou in de buurt zitten, dan is de kans groot dat het gaat om bruine ratten of zwarte ratten. Deze twee soorten komen graag dichtbij de mens, omdat daar genoeg voedsel te vinden is. Je zult alleen nooit last hebben van beide soorten tegelijk, aangezien de bruine rat een grote concurrent is van de zwarte rat.

Verschil tussen de bruine rat en de zwarte rat

Het verschil tussen bruine ratten en zwarte ratten is vrij duidelijk, maar je moet de kenmerken maar net weten.

De vele namen van ratten

Ratten hebben ontzettend veel verschillende bijnamen en dat maakt het herkennen van een rat best lastig. Zo wordt de bruine rat ook wel stadsrat, rioolrat, waterrat, Noorse rat, laboratoriumrat of tamme rat genoemd. De zwarte rat is ook bekend onder de namen scheepsrat, pestrat, huisrat en dakrat. Om het nog ingewikkelder te maken wordt de naam waterrat vaak ook bedoeld als woelrat, een knaagdier uit de familie cricetidae en dus een ander soort rat.

De zintuigen van ratten, erg belangrijk

De belangrijkste zintuigen van ratten zijn de tastzin (snorharen en tastharen in de vacht), de geur en het gehoor. Hiermee oriënteren en communiceren ratten zich. De bruine rat gebruikt meer de tastzin. Aan de hand van aanraking wordt er door de rat een soort beeld gevormd van de omgeving, waardoor ze een vast looppatroon met wissels hebben. Een wissel is een veel belopen paadje waar ratten zich vertrouwd voelen. Voor de zwarte rat is de geur de voornaamste zintuig. Geursporen worden overal afgezet voor familie herkenning en communicatie op de wissels. Het gehoor voor beide soorten ratten is goed ontwikkeld. Naast herkenbaar en hoorbaar geluid maken ratten ook ultrasone geluiden (tot 100kHz). Ze kunnen geluidsfrequenties horen die buiten ons gehoor liggen.

Zowel bruine ratten als zwarte ratten planten zich razendsnel voort. De voortplanting van de bruine rat verloopt in tijd en aantallen net iets anders als de voortplanting bij de zwarte rat, maar de pasgeboren ratten zijn bij beide soorten naakt, blind en roze van kleur. De bruine rat kan zo’n 4 jaar oud worden en de zwarte rat ongeveer 3 jaar oud. Het is vaak wel zo dat ratten dood gaan met een leeftijd van ongeveer 1,5 jaar. Dit komt onder andere door de natuurlijke vijanden als uilen, marterachtigen en katten.

Jaarlijkse voortplanting bij de bruine rat

Bruine ratten planten zich het hele jaar door voort. Een vrouwtje is 3 weken zwanger en werpt 7 tot 12 jongen per keer. Na 5 tot 6 weken zijn de nieuwe vrouwtjes geslachtsrijp. Met voldoende voedsel krijgen bruine ratten iedere 4 tot 6 weken het gehele jaar door jongen. Een paartje bruine ratten kan in een jaar tijd voor 2000 nakomelingen zorgen, een bizar aantal. Het vrouwtje is vaak alweer zwanger terwijl ze nog de jongen uit het laatste nest aan het voeden is.

De zwarte rat, geen winter beestje

In Europa leeft de zwarte rat alleen in de maanden maart tot november. De zwarte rat kan in de winter dus niet overleven. De zwarte rat plant zich in een geschikte omgeving het hele jaar door. De draagtijd van zwarte ratten is 3 tot 4 weken. Na 12 tot 16 weken zijn de jongen geslachtsrijp. Een vrouwtje kan in een jaar tot ongeveer 50 jongen krijgen, vaak 3 tot 6 nesten van gemiddeld 7 jongen.

Knaagdieren zijn de hele dag bezig met knagen. Dit doen ze niet alleen om te eten, maar ook om hun tanden kort en scherp te houden. Ratten eten alles wat los en vast zit, maar hebben wel hun voorkeuren. Wat ratten precies eten is afhankelijk van het aanbod in hun leefomgeving. Er zijn veel verschillende voedselbronnen voor ratten waar de mens niet zo snel aan zou denken en dus niet bewust zijn dat dit ratten kan aantrekken. Denk bijvoorbeeld maar aan het eten van je huisdier.

De bruine rat: echte alleseter

Bruine ratten eten echt van alles, maar geven vooral de voorkeur aan voedsel met een hoog eiwit of suiker gehalte. Van granen, zaden en noten tot kikkers, slakken en eieren van vogels. Ook knolgewassen of resten vlees en vis uit onze afvalzakken eet de bruine rat graag. Wanneer er niet veel voedsel in de buurt is kunnen ratten aan ongewone voorwerpen gaan knagen, zoals kaarsen of andere diersoorten aanvallen, zoals kippen of muizen. Zogende vrouwtjes leggen soms voedselvoorraden aan.

Plantaardig voedsel als favoriet van de zwarte rat

Zwarte ratten zijn een stuk kieskeuriger dan de bruine rat als het gaat om voedsel. Hun voorkeur gaat uit naar plantaardig voedsel, zoals fruit en noten. Hun favoriete eten is suikerriet, kaas, boter en suikerriet. Zwarte ratten kunnen echte snoepkonten genoemd worden door het hoge gehalte aan suiker in deze producten.

Zijn het nu ratten of muizen die in je omgeving rondstruinen? Ratten en muizen zijn beide hele snelle knaagdieren die graag in en rondom je huis of kantoorpand leven. De ongedierte kunnen ook behoorlijke knaagschade aanrichten en dus grote overlast veroorzaken. Soms is het wel lastig te bepalen of je nu te maken hebt met muizen of ratten. Het grootste verschil tussen beide dieren is dat ratten een stuk groter zijn dan muizen.

Verschillen en vergelijkingen tussen ratten en muizen

Last van ratten of muizen? Er zijn genoeg verschillen te noemen tussen ratten en muizen, maar aangezien deze dieren zo snel zijn, zich goed kunnen verstoppen en voornamelijk ‘s nachts leven, is het vaak moeilijk om vast te kunnen stellen of je nu last hebt van ratten of muizen. Misschien heb je de beestjes zelf niet eens gezien, maar vind je alleen sporen of heb je ze ‘s nachts horen rennen. Gelukkig kan je aan de sporen meestal ook veel te weten komen. De uitwerpselen van ratten zijn bijvoorbeeld veel groter dan de uitwerpselen van muizen.

Een rat in je huis of tuin is voor veel mensen een angstaanjagend idee. Gelukkig is de kans dat je een rat ziet erg klein. Ratten leven voornamelijk ‘s nacht en zijn hele slimme dieren, ze laten zich niet snel zien. Wanneer je een rat in je tuin hebt gesignaleerd, betekent dit niet direct dat ze ook in je huis zitten. Wel dreigt er een groot risico dat de rat een keer het huis gaat onderzoeken en zal blijven als hem dit bevalt.

Waar zitten ratten in huis?

Ratten verstoppen zich graag op beschutte en vochtige plekken in huis. Je kunt dan denken aan een kelder of een kruipruimte onder het huis bijvoorbeeld. Zodra er genoeg voedsel in de buurt te vinden is, zal de rat zich snel gaan nestelen op dit soort plekken. Wanneer je last hebt van de zwarte rat, heb je kans dat de rat een rommelige zolder of dakgoot uitkiest voor een rattennest. Deze rat kan namelijk goed klimmen en zoekt graag de hogere plekken in het huis op.

Bruine rat in de tuin: schuilplaatsen

De schuilplaatsen van ratten in de tuin zijn vaak vochtige kruipruimtes zoals bepaalde struiken, riolen en slootkanten. Ratten zitten ook graag verstopt tussen houtwallen of je grote verzameling brandhout waar vaak lange tijd niet naar om wordt gekeken. De rat heeft meestal een grote keuze aan schuilplaatsen op boerderijen of kantoorpanden. Je kunt dan denken aan mesthopen of volle magazijnen.

Ratten uit je buurt houden

Om ratten in huis of je tuin te voorkomen zal je als eerste voorzichtig moeten zijn met je afval. Ratten leven namelijk dichtbij een voedselbron en zullen een plek waar jouw vuilniszakken altijd staan als ideale leefruimte kunnen beschouwen. Berg daarom je vuilnis op in gesloten containers en laat deze niet langer staan dan nodig is. Door dit feestmaal goed buiten bereik van ratten te houden, heb je minder kans op dit ongedierte in je buurt. Denk er ook aan om de voeding van je huisdieren goed op te bergen. Deze wordt vaak vergeten en trekt erg snel ratten aan.

Ratten bestrijden in de tuin

Om ratten in huis te voorkomen, moeten ratten in de tuin bestreden worden. Hier moet echter wel altijd rekening gehouden worden met de omliggende natuur en eventuele dieren. Rattengif kan niet zomaar door de tuin gestrooid worden, maar moet in lokdozen verstopt worden. Je hoeft niet bang te zijn dat de ratten niet in de buurt van de lokdozen komen, ze worden hier naartoe gelokt. Laat deze manier van bestrijden wel aan een professionele bestrijder over. Het werken met gif kan erg gevaarlijk zijn als je hier geen kennis van hebt. Het gif dat door bestrijders gebruikt wordt, is ook niet te koop voor particulieren. Gif dat voor particulieren te koop is, is veel minder effectief dan dat van de bestrijder.

Professionele bestrijding en wering ratten: huis en tuin

Het is belangrijk om ratten te bestrijden, zowel in huis als in de tuin. Een rat in de tuin zal binnen de kortste keren ook je huis gaan verkennen. Ratten planten zich razendsnel voort en kunnen, voornamelijk in huis, grote knaagschade aanrichten. Allemaal goede redenen om ratten te laten bestrijden door een ongediertebestrijder. Een deskundige kan ook helpen bij de wering van ratten door ervoor te zorgen dat het ongedierte niet meer je tuin en huis binnen kan komen. Gaten, kieren en verschillende andere openingen worden op juiste wijze dicht gemaakt, zodat de rat er niet meer doorheen kan kruipen.

De belangrijkste reden voor het ontstaan van een rattenplaag is het voedsel dat door mensen wordt achtergelaten. Wanneer er slordig omgegaan wordt met afval, trekt dit gemakkelijk ratten aan. Bij een groot voedselaanbod, maken ratten een nest in de buurt en planten ze zich razendsnel voort. Laat dus nooit je vuilniszak te lang en onafgesloten staan.

Herken een rattenplaag

De aanwezigheid van een rattenplaag kan je herkennen door verschillende signalen.

• Knaagschade. Ratten knagen aan alles wat los en vast zit. Ze knagen om te eten, maar ook om hun tanden scherp te houden. Kabels, plastic zakjes of houten voorwerpen, niets blijft gespaard door dit ongedierte.
• Nestmateriaal. Een rattennest is vaak moeilijk te vinden, maar sporen en achtergebleven kleine stukjes van het materiaal van de nesten kunnen wel gevonden worden. Zo gebruiken ratten graag materialen als karton, papier en isolatiemateriaal.
• Uitwerpselen. Bij grote hoeveelheden uitwerpselen kan je toch wel zeker zijn van een rattenplaag. De uitwerpselen zijn ongeveer 2 centimeter lang, zijn donker van kleur en hebben de vorm van een pinda.
• Smeersporen. Ratten hebben vaak vaste routes waarbij op den duur een bruinachtig loopspoor ontstaat door de buiksmeer van deze knaagdieren.
• Geluiden. In sommige gevallen kan je de ratten ‘s nachts horen lopen over het plafond of tussen de muren bijvoorbeeld. Bij veel geluid kan je meestal wel spreken van een rattenplaag.
• Geur. Een echte rattenplaag kan je ruiken. Door een sterke urine of ammoniak geur kan je vrijwel zeker zijn van veel ratten in je buurt.

De rattenvanger van Hamelen

Een legende die iedereen wel kent, de rattenvanger van Hamelen. Het verhaal gaat over de Duitse stad Hamelen waar een rattenplaag was ontstaan. De grote hoeveelheden ratten brachten veel onrust, maar voornamelijk ziektes met zich mee in de stad. De rattenvanger kwam naar de stad om de rattenplaag te bestrijden. Hij lokte alle ratten met zijn fluit naar de rivier en liet ze verdrinken. De zwarte rat is de belangrijkste verspreider van de pest, een infectieziekte die tot de 19e eeuw veel in Europa voorkwam. De pestbacil werd niet door de rat zelf overgedragen, maar door de vlooien van het beest.

Gevaar rattenplaag: bestrijding noodzakelijk

De bestrijding van ratten is eigenlijk altijd noodzakelijk, helemaal met een rattenplaag. Er zijn verschillende redenenen te noemen waarom je zo snel mogelijk van deze ongedierte af moet komen. Als eerste brengen ratten ziektes met zich mee zoals de ziekte van Weil (voor mensen) of de varkenspest (voor het vee). Daarnaast kan er grote knaagschade ontstaan aan verschillende spullen zoals meubels en elektriciteitskabels. Dit laatste kan ook nog eens voor brand zorgen in je huis of in de stal. Het is dus verstandig om een ongediertebestrijder in te schakelen voor een effectieve verwijdering of wering van en tegen ratten.

Een donzig spits snuitje, kraaloogjes en kleine oortjes, een rat ziet er toch best lief uit. Toch springen de meeste mensen op een stoel of rennen heel hard weg als er een rat voorbij komt. Deze reactie is niet raar aangezien deze knaagdieren nare ziektes met zich mee kunnen dragen.

Gevaar van ratten: daarom bestrijden

Iedereen weet het, je kunt ziek worden van ratten in je buurt. Zwarte ratten kunnen het Hantavirus op de mens overbrengen. Dit is een virus dat ernstige schade aan de nieren veroorzaakt. Bruine ratten zijn drager van de bacterie die de ziekte van Weil veroorzaakt. Een besmettelijke ziekte die te behandelen is met medicijnen, maar soms wel eindigt in een opname in het ziekenhuis. Bruine ratten wil je dus echt niet in je omgeving hebben. Bestrijden dus!

Je kunt besmet raken met de ziekte van Weil door:

• in contact te komen met levende of dode ratten.
• in contact te komen met de urine van de ratten.
• in contact te komen met aarde, riool en oppervlaktewater waarin besmette urine zit.
• in plassen en sloten te zwemmen waar besmette ratten leven.

Klachten ziekte van Weil

De ziekte van Weil is een nare ziekte bij mensen die door bruine ratten veroorzaakt kunnen worden. De klachten zijn heel erg vervelend en kunnen in een enkel geval zelfs leiden tot levensbedreigende situaties. Deze klachten komen voor in de beginstadium van de ziekte:

• Hoge koorts
• Koude rillingen
• Overgeven
• Buikpijn
• Spierpijn
• Hevige hoofdpijn

Later kunnen mensen ook last krijgen van hun nieren die slecht gaan werken. De huid en oogwit kan geel worden, bloedingen in de huid en rode vlekken op de benen. Een nierontsteking of leverontsteking kan soms ook optreden door deze ziekte.

Ratten zijn onhygiënische beesten die je niet graag in je buurt wilt hebben. Ze zijn snel en slim en daarom vaak lastig te vinden. Ze leven ‘s nachts en zullen alleen tevoorschijn komen wanneer de kust veilig is. Het voorkomen van ratten is erg belangrijk aangezien dit ongedierte gevaarlijke situaties kunnen veroorzaken. Je kunt denken aan ziektes, maar ook grote knaagschade aan waardevolle en kwetsbare spullen. Om deze ongenode gasten in je huis of bedrijf te voorkomen zijn er een aantal dingen waar je rekening mee kunt houden:

1. Zorg voor een goede wering tegen ratten aan je pand. Voorkom dat een rat door kleine gaten en kieren je huis of bedrijf binnen kan komen. Een ongediertebestrijder kan hierbij helpen.
2. Berg afval in afgesloten vuilnisemmers of containers op. Restjes afval in de keuken of afvalzakken die buiten onafgesloten staan, trekken ratten en muizen heel snel aan. Dit is voor hen een feestmaaltijd.
3. Neem een kat! Zorg er wel voor dat hun voeding goed opgeborgen is in afgesloten bakken, want ratten lusten dit ook maar al te graag. Dit geldt ook voor het eten van andere huisdieren.
4. Plaats roosters voor ventilatieopeningen, zodat ratten hier niet door naar binnen kunnen kruipen.
5. Houd de planten en struiken in je tuin zo kort mogelijk. Dit zijn namelijk fijne verstopplekken voor ratten.
6. Maak je composthoop in de tuin dicht, het liefste ook geurdicht.
7. Probeer problemen met het riool zo snel mogelijk op te lossen. Dit is één van de meest voorkomende oorzaken van een rattenplaag.

Ratten zelf bestrijden is zeker mogelijk. Er zijn verschillende methoden die je kunt toepassen om de ratten in je buurt te bestrijden. De meest gebruikelijke manieren zijn rattenvallen of rattengif. Besef wel dat ratten zich niet graag laten vangen en deze klus dus nog best lastig kan zijn, vooral bij een grote plaag. Veel mensen zien bepaalde plekken over het hoofd, waardoor de plaag snel weer groeit. Is het zelf bestrijden niet gelukt of wil je er zeker van zijn dat je van je rattenplaag afkomt, schakel dan alsnog een deskundige in. Een professionele rattenbestrijder weet precies waar de ratten zitten en kennen hun looproutes om zo de hele familie te kunnen uitschakelen.

Ratten weren, diervriendelijk alternatief

Je hoort wel eens dat je ratten kunt weren met ultrasoon geluidstonen. Helaas is uit geen enkel onderzoek gebleken dat dit een effectieve methode is. Er zijn nog wel andere manieren om ratten te weren op een diervriendelijke manier. Het alternatief is om ratten te verjagen door gebruik van verschillende geuren. Zo houden ratten niet van pepermuntolie, eucalyptusolie en zwarte peper bijvoorbeeld en blijven ze op afstand als deze geuren verspreid worden. Heel gemakkelijk, maar ook dit is geen methode die garantie geeft dat de ratten weg blijven. Wering aan je pand kan wel helpen om ervoor te zorgen dat ratten je huis niet binnen dringen. Door alle mogelijke ingangen te blokkeren met het juiste materiaal, houdt je de ratten in ieder geval buiten. Een ongediertebestrijder kan je hierbij helpen.

Rattenvallen, levend of dood

Wil je zelf ratten vangen? Er zijn verschillende rattenvallen waar je uit kunt kiezen. Bij de ene val vang je de rat levend en kan je deze buiten vrij laten. Bij andere vallen gaat de rat dood. Het is verstandig om als eerste goed te observeren waar de ratten vandaan komen, waar ze langs lopen en waar ze naartoe vluchten. Met deze informatie kan je de vallen op de juiste plekken neerzetten.

• Inloopvallen. Bij een inloopval blijft de rat leven. De rat loopt een langwerpige kooi binnen, gelokt door aas, en sluit automatisch. Zet de rat zo snel mogelijk uit en doe dit ook zo ver mogelijk van je huis vandaan.
• Klapvallen. De klapval, ook wel rattenklem genoemd, is de meest bekende val voor ratten en muizen. Met een beetje aas wordt de rat in de klem gelokt en klap de klem dicht als hij gaat eten. De rat breekt hierdoor zijn rug en is direct dood.
• Elektronische vallen. Bij een elektronische val loopt de rat een tunnel binnen, waar aan het eind wat aas ligt. Door aanraking van een kussentje in de val, wordt de val geactiveerd. De rat wordt geëlektrocuteerd en is op slag dood.

Rattengif, hoe werkt het precies?

Last van een rattenplaag? Dan zullen rattenvallen je niet meer helpen gezien de hoeveelheid ratten in een familie en de snelheid waarmee ratten zich voortplanten. Dit tempo is simpelweg niet met rattenvallen bij te houden. Voor een effectieve bestrijding is dus rattengif nodig.

Rattengif vind je in korrels en blokken en mogen alleen in rattendozen of rattenkisten gebruikt worden. Rattengif is gelijk aan muizengif en zijn zogenaamde rodenticiden die het bloedstollingsmechanisme van ratten verstoord. Het gevolg is inwendige bloedingen waar de beesten uiteindelijk aan sterven.

Waar moet je op letten bij gebruik van rattengif:

1. Spoor de locatie van de ratten op aan de hand van keutels en knaagschade. Op deze manier weet je waar je de rattenvallen met het gif het beste kunt neerzetten.
2. Plaats op meerdere plekken de lokdozen met ongeveer 150 gram gif in elke val.
3. Controleer regelmatig of er aan het gif gegeten is. Je kunt dan aanvullen of de doos op een andere plek neerzetten.
4. Houd deze bestrijding zo’n 3 weken vol. Als er daarna niet meer van gegeten wordt, kan het zijn dat de ratten zijn uitgeroeid.

Hulp bij rattenbestrijding

Het is niet aan te raden om zelf met rattengif in de weer te gaan vanwege onder andere gezondheidsredenen. Je wilt tenslotte niet dat je kind of huisdier ziek wordt van het gif tegen ratten. De particuliere bestrijdingsmiddelen zijn vaak erg schadelijk voor de gezondheid en helemaal als deze verkeerd wordt gebruikt. Heb je dus last van een rattenplaag? Kan je de ratten niet meer met rattenvallen bestrijden omdat er teveel zijn? Schakel dan een ongediertebestrijder in bij jou in de buurt.

Ratten moet je altijd bestrijden! Ze gaan niet uit zichzelf weg als ze eenmaal een fijn plekje hebben gevonden. Sterker nog, als ratten voldoende voedsel, water en warmte om zich heen hebben, planten ze zich in razend tempo voort.

Bruine rat bestrijden

De bruine rat komt het meest voor in Nederland en leven voornamelijk op de grond. Deze brutale beesten komen graag dicht bij de mens. Heb je sporen van ratten op de grond gevonden? Grote kans dat je een bestrijder moet bellen vanwege een plaag van bruine ratten. Een professionele ongediertebestrijder zal als eerste een inspectie moeten uitvoeren om te kijken hoe groot de rattenplaag is. Daarna wordt een plan van aanpak gemaakt en de ratten op de juiste manier met de juiste middelen bestreden. Dit kan bijvoorbeeld een combinatie zijn van wering, gif en klemmen.

Zwarte rat: bestrijding in de hoogte

De bestrijding van de zwarte rat is in principe hetzelfde als die van de bruine rat. Het grote verschil is dat zwarte ratten graag in de hoogte leven wat het plan van aanpak voor een ongediertebestrijder kan veranderen. De zwarte rat is dus iets lastiger te bestrijden vanwege moeilijk bereikbare hoge plaatsen zoals zolders of dakgoten bijvoorbeeld.